Opłata mocowa i wzrost cen za prąd – jak obniżyć rachunki w przedsiębiorstwach?

Od stycznia 2021 r. rachunki za prąd zdecydowanie wzrosły. Przyczyną jest wprowadzenie od tego roku tzw. opłaty mocowej. Wraz z nią dużo większe rachunki za energię będą płacić przede wszystkim przedsiębiorstwa. Mogą one zapłacić aż 80% całej wartości wynikającej z wprowadzonej opłaty. Całkowita wartość rynku mocy na 2021 r. przeniesiona na rachunki odbiorców wynosi 5,6 mld zł. Z tego prawie 4,5 mld zł będzie pochodzić z kieszeni firm i instytucji.

Opłata mocowa dotyczy końcowych odbiorców energii elektrycznej, a więc zarówno gospodarstw domowych, jak i przedsiębiorstw. Była zapowiadana już od kilku lat, w związku z uchwaleniem w 2017 r. Ustawy o rynku mocy, którego celem jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju. Opłata ta ma gwarantować zabezpieczenie środków finansowych potrzebnych na pokrycie kosztów związanych z modernizacją i rozwojem nowych bloków energetycznych. Jest doliczana do opłaty dystrybucyjnej, która stanowi część stałą rachunku za prąd. Opłata jest uzależniona od poziomu zużycia energii elektrycznej. Gospodarstwa domowe zapłacą stawkę miesięczną, w zależności od ich rocznego zużycia.

W przypadku przedsiębiorstw sprawa jest poważniejsza. Opłata wyniesie aż 76,20 zł za każdą MWh pobraną od poniedziałku do piątku w godzinach od 7:00 do 22:00. Dodatkowo w tym roku do rachunków jest doliczana opłata OZE, która w 2020 r. wynosiła 0 zł. W 2021 r. wynosi ona 2,20 zł/MWh, czyli również uzależniona jest od poziomu zużycia energii. Celem tej opłaty jest wsparcie dla „zielonej energii” poprzez finansowanie nowych źródeł energii odnawialnej. Sama opłata mocowa niestety będzie nam towarzyszyć jeszcze długo, bo program wspierania dostawców mocy przewidziano aż do 2047 r. Oznacza to, że przyczyni się ona do wzrostu rachunków za energię elektryczną przez najbliższe 25 lat.

Opłata mocowa uderza w przedsiębiorców

Na wprowadzeniu opłaty mocowej niestety ucierpieli wszyscy – podkreśla Gaweł Główczyk, project manager z Grupy Impel zajmujący się wdrażaniem rozwiązań fotowoltaicznych dla biznesu. Zarówno klienci indywidualni jak i klienci biznesowi już teraz widzą wzrost cen energii. Dla przeciętnego gospodarstwa domowego, zużywającego około 2900 kWh na rok, mówimy o dodatkowych kosztach rzędu 100 – 150 zł rocznie. Wszystko zależy od poboru energii. Opłata mocowa w przedsiębiorców uderzyła jeszcze mocniej. Dla wielu z nich oznacza to wzrost cen za energię nawet o 10-15% w stosunku do roku 2020.

W dużych przedsiębiorstwach przetwórczych i produkcyjnych zużycie energii jest szczególnie wysokie – mówi Marek Tutak, dyrektor nowych technologii w Grupie Impel, ekspert od Systemu Optymalizacji Energii Elektrycznej. Dla tej grupy firm roczne zużycie energii może przekraczać nawet 1 GWh rocznie. Przy takim poziomie zużycia wprowadzenie opłaty mocowej może oznaczać nawet o połowę większe koszty dystrybucyjne – dodaje dyrektor Tutak.

Jak zmniejszyć opłaty?

Dla przedsiębiorstw pracujących w godzinach między 9:00 a 17:00 wdrażanie rozwiązań zwiększających efektywność energetyczną staje się niejako koniecznością. Doskonałym sposobem na zmniejszenie opłat za energię elektryczną jest stawianie na niezależność od sieci energetycznej dystrybutora. 

Można ją uzyskać stosując panele fotowoltaiczne lub inne odnawialne źródła energii takie, jak elektrownie wiatrowe czy też elektrownie wodne – sugeruje Gaweł Główczyk. Inwestycja np. w panele fotowoltaiczne zwraca się zdecydowanie szybciej, jeżeli ceny prądu rosną. Co więcej, analizując dane historyczne cen prądu, wzrosły one dwukrotnie w stosunku do cen z 2005 roku. Wszystkie prognozy mówią o dalszych podwyżkach, dlatego widać zwiększoną świadomość klientów oraz chęć oszczędzania na rachunkach za energię elektryczną.

Alternatywne źródła energii, takie jak fotowoltaika są najbardziej opłacalne dla firm, które zużywają najwięcej energii w ciągu dnia, kiedy świeci słońce. Dotyczy to także zakładów, które w ciągu dnia zużywają dużo energii elektrycznej ze względu na pracę energochłonnych urządzeń, takich jak chłodnie, mroźnie, pompy czy pralnie. Zwrot z inwestycji w instalacje fotowoltaiczne można osiągnąć już po 5 czy 7 latach. Przy preferencyjnym finansowaniu, a przede wszystkim przy uwzględnieniu aktualnych warunków rynkowych, w tym nieuniknionych podwyżek cen, fotowoltaika to rozsądny wybór, wynikający z prostej kalkulacji – dodaje Główczyk.

Warto zacząć od monitorowania

Monitorowanie sieci elektrycznej przedsiębiorstwa jest kluczowe przed wyborem odpowiednego rozwiązania zwiększającego efektywność energetyczną. Monitorować należy nie tylko poziom zużycia samego medium, ale wszystkie parametry sieci energetycznej. Tylko w ten sposób możliwe jest zdiagnozowanie obszarów, w których mogą pojawiać się nieprawidłowości mające odzwierciedlenie w poszczególnych pozycjach faktury za prąd. Jeśli chcemy znaleźć oszczędności, musimy spełnić podstawowe warunki, czyli należycie opomiarować wszystkie punkty poboru energii oraz rejestrować zużycie czynników energetycznych.

Niektóre przedsiębiorstwa zapewne będą rozważały, aby cześć działalności przenieść na godziny nocne, kiedy opłata mocowa nie jest naliczana – dodaje Marek Tutak. Nie każdy profil działalności na to jednak pozwoli.

Wzrost kosztów produkcji w wyniku wprowadzenia opłaty mocowej może poważnie zagrozić utrzymaniu konkurencyjności. Można założyć, że przedsiębiorstwa będą miały większą skłonność niż dotychczas, aby wdrażać rozwiązania kogeneracyjne, fotowoltaikę czy inne.

Wszystko po to, aby poprawić jakość energii w obwodach elektrycznych i ograniczać jej zużycie. Obniżka każdej pozycji na fakturach za prąd będzie pożądana – podkreśla Marek Tutak.

Dowiedz się więcej na temat efektywności energetycznej>>