Podatki w 2023 roku – sprawdź najważniejsze zmiany i pobierz biuletyn informacyjny

Jak co roku styczeń wita nas nie tylko noworocznymi postanowieniami, ale również zmianami w podatkach. Tym razem są one mocno związane z tym, co działo się w 2022 roku. W znacznej mierze dotyczą one bowiem największej rewolucji podatkowej ostatnich lat – tzw. Polskiego Ładu, który wszedł w życie z początkiem 2022 r. Podatki w 2023 – zmiany obowiązujące od tego roku wynikają z dwóch nowelizacji:

• Ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2022 poz. 1265) – tzw. Polski Ład 2.0,
• Ustawa z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2022 poz. 2180) – Polski Ład 3.0.

Jak będą wyglądały podatki w 2023 roku? Czy wprowadzone zmiany będą korzystne dla podatników?

Jedne ze zmian dotyczą podatku PIT. Część z nich obowiązuje już od połowy 2022 roku, natomiast w pełni nowelizacja ma zastosowanie dopiero od 2023 r. Dlatego, aby znać szerszy kontekst zmian, warto pamiętać również o tych zagadnieniach.

1. Obniżenie stawki podatku dochodowego od osób fizycznych i likwidacja ulgi dla klasy średniej

Ustawodawca zdecydował się uchylić jedno z najbardziej problematycznych rozwiązań Polskiego Ładu – ulgę dla klasy średniej. Jej prawidłowe zastosowanie było bardzo trudne, zarówno dla samych podatników, jak i pracodawców kalkulujących zaliczki na podatek dochodowy od wynagrodzeń. W zamian zdecydowano się na obniżenie stawki podatku w pierwszym przedziale skali podatkowej z 17% na 12%. Druga stawka ze skali podatkowej, tj. 32% pozostała bez zmian.

Ważne: Zmiana obejmuje stawkę podatku dla dochodów opodatkowanych na zasadach ogólnych. Inne stawki podatku, np. dla tzw. podatników liniowych pozostały bez zmian.

Kwota wolna od podatku pozostaje na tym samym poziomie 30 tys. zł. Jednakże ze względu na obniżenie stawki podatku, kwota zmniejszająca podatek uległa obniżeniu i wynosi obecnie 3.600 zł.

O uldze dla klasy średniej nie należy jednak zapominać. Nowelizacja wprowadziła szczególne rozwiązanie. Jeżeli u danego podatnika zastosowanie ulgi byłoby korzystniejsze niż niższa stawka podatku, to urząd skarbowy zastosuje niższe opodatkowanie i zwróci nadwyżkę podatku. Przy czym nie trzeba się już martwić obliczeniem ulgi – zajmie się tym urząd skarbowy.

Niższa stawka podatku ma zastosowanie już od lipca 2022 r.

2. Nowe zasady stosowania kwoty wolnej od podatku

Kolejna rewolucja dotyczy stosowania kwoty wolnej przez płatników podatku, np. pracodawców. Do tej pory obniżenia podatku mógł w ciągu roku dokonywać tylko jeden płatnik. Było to problematyczne dla osób zatrudnionych w kilku miejscach – mogły one nie skorzystać w pełnej wysokości z kwoty wolnej. W efekcie, choć zmniejszenie podatku nie przepadało – korzyść z tego tytułu odczuwalna była dopiero po złożeniu rocznego zeznania.

Od 2023 roku, aż trzech płatników będzie mogło stosować kwotę wolną od podatku kalkulując wynagrodzenie i zaliczkę na podatek. Kwota zmniejszenia dokonywana przez płatnika wynosić będzie:

• 300 zł – jeżeli zmniejszenia dokonywać będzie 1 płatnik,
• 150 zł – jeżeli zmniejszenia dokonywać będzie 2 płatników,
• 100 zł – jeżeli zmniejszenia dokonywać będzie 3 płatników.

To podatnik będzie decydować, który z płatników, czy też ilu z nich, uwzględni kwotę wolną. Kluczowe będzie tylko to, aby nie przekroczyć ustawowych limitów, tj. odliczenia w miesiącu łącznie kwoty nie większej niż 300 zł, przez trzech płatników. W celu ułatwienia przekazania wniosku o uwzględnienie kwoty wolnej od podatku w zgodzie z nowymi regulacjami Ministerstwo Finansów przygotowało nowy wzór formularza PIT-2 (link do pobrania formularza). Formularz ten zawiera możliwość składania również innych wniosków do płatnika. Teraz możliwe będzie przekazywanie tego rodzaju informacji pracodawcy również za pomocą różnego rodzaju systemów do obsługi pracowników. Należy pamiętać, że podatnik może, ale nie musi z niego skorzystać. Jeżeli podatnik złożył PIT-2 w ubiegłym roku, albo wcześniej, i nic się w jego sytuacji nie zmieniło – nie ma konieczności ponownego składania PIT-2.

Ważne: od 2023 kwota wolna w trakcie roku podatkowego może być również uwzględniania w wynagrodzeniach z tytułu umów zleceń.

O tych zmianach pisaliśmy więcej na blogu.

3. Przywrócenie odliczenia składki zdrowotnej

To co było oczywiste dla osób obliczających zaliczki na podatek dochodowy odeszło w niepamięć wraz z Polskim Ładem. Mianowicie, chodzi o możliwość odliczenia od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne. Niewątpliwie niekorzystna zmiana (zwłaszcza w powiazaniu ze zwiększeniem wysokości samej składki) miała zostać zrównoważona innymi rozwiązaniami – obniżeniem stawki podatku, czy też zwiększeniem kwoty wolnej od opodatkowania. Jednakże nie dotyczyły one przedsiębiorców opodatkowanych podatkiem liniowym, czy też ryczałtem ewidencjonowanym lub karta podatkową. W celu poprawienia sytuacji osób opodatkowanych w ten sposób, przywrócono im możliwość odliczenia składki zdrowotnej. Przy czym odliczenie odbywać się będzie na nowych zasadach.

Odliczenie składki zdrowotnej możliwe było już od lipca 2022 r.

Podatnicy liniowi mogą odliczyć składkę od podstawy opodatkowania lub zaliczyć ją do kosztów uzyskania przychodów. Zatem efektywnie podatek obniżany jest o 19% odliczanej składki. Odliczenie nie może przekroczyć w ciągu roku obowiązującego limitu, który w 2022 roku wynosił 8.700 zł (kwota ta ma być waloryzowana).

W przypadku podatników opodatkowanych ryczałtem ewidencjonowanym odliczenia dokonuje się poprzez obniżenie przychodów o 50% zapłaconej składki zdrowotne. U osób opodatkowanych kartą podatkową podatek pomniejsza się o jej 19%.

PODATKI 2023 – druga grupa zmian, które wchodzą w życie z początkiem 2023 r. dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych. Oto część z nich.

1. Minimalny podatek dochodowy i ukryta dywidenda

Minimalny podatek, określany „podatkiem od wielkich korporacji”, jeszcze nie został w praktyce zastosowany. Natomiast Ministerstwo Finansów już zdecydowało się na jego modyfikację (wynikało to głównie z dużej krytyki tej regulacji, gdyż w rzeczywistości krąg podmiotów nim objętych znacząco wykracza poza grupę „wielkich korporacji”). I co ważne – zdecydowano o zawieszenie stosowania przepisów do końca 2023 r. Po raz pierwszy podatek będzie więc należny dopiero za 2024 r.

Co się jeszcze zmieniło w przepisach o minimalnym podatku CIT?

Główna zmiana dotyczy podniesienia wskaźnika rentowności z 1% do 2%. W efekcie dopiero uzyskanie takiej rentowności pozwoli uniknąć podatku. Przy czym wybrane grupy podmiotów unikną tego podatku, gdyż ustawodawca przewidział katalog wyłączeń z podatku, który został w ramach nowelizacji dodatkowo rozszerzony. Minimalny podatek tym samym nie dotknie m. in. tzw. małych podatników CIT, spółek komunalnych czy tez podatników spełniających kryterium rentowności w jednym z ostatnich trzech lat.

Modyfikacji uległa również metodologia ustalania rentowności lub straty poprzez rozszerzenie katalogu przychodów i kosztów uzyskania przychodów, których nie należy uwzględniać dokonując jej wyliczenia. Efektywnie pozwoli to zwiększyć poziom rentowności, a tym samym potencjalnie uniknąć minimalnego podatku CIT.

Nowelizacja w tym zakresie dotyka również innych elementów tej regulacji. Nowością jest natomiast możliwość wyboru alternatywnego sposobu obliczenia podstawy opodatkowania w wysokości 3% przychodów operacyjnych, w stosunku do bardzo skomplikowanej podstawowej metody kalkulacji (uwzględniającej tylko 1,5% przychodów operacyjnych, ale również i inne pozycje kosztowe).

Drugą z krytykowanych instytucji wprowadzonych w ramach Polskiego Ładu były przepisy dotyczącej tzw. ukrytych dywidend, czyli wydatków mających w rzeczywistości stanowić nieopodatkowany transfer zysków. Nie wdając się w szczegóły tej problematycznej regulacji wskazać należy, że została ona uchylona zanim zaczęła obowiązywać.

2. Moment zaliczenia do kosztów podatkowych składek na ubezpieczenie społeczne

Niewielka, acz istotna zmiana objęła regulację dotyczącą momentu zaliczenia do kosztów podatkowych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie społeczne finansowanych przez pracodawcę, składek na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu należności z umów o pracę i stosunków pokrewnych.

Modyfikacja przepisu dotyczy składek z tytułu należności wypłacanych w kolejnym miesiącu (np. wynagrodzenia za styczeń wypłacanego 10 lutego). Do tej pory zasadą było, iż składki te są kosztem miesiąca, za który należne jest wynagrodzenie, pod warunkiem uiszczenia składek w terminie do 15 dnia kolejnego miesiąca. Późniejszy termin zapłaty pozwalał na zaliczenie do kosztów podatkowych zgodnie z metodą kasową – w momencie faktycznej zapłaty.

Po zmianie, możliwe będzie rozpoznanie przedmiotowego wydatku jako kosztu podatkowego w miejscu, za które wynagrodzenie jest należne. Jednak pod warunkiem zapłaty składek w terminie wynikających z przepisów regulujących obowiązek opłacenia danej składki. Czyli najczęściej w terminie do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu wypłaty wynagrodzenia. Odnosząc to do wskazanego wyżej przykładu: jeżeli składki zostaną opłacone 15 marca to będą kosztem stycznia. Tym samym o momencie rozpoznania kosztu podatkowego decydować będą takie same zasady, jak w przypadku wynagrodzeń wypłacanych w miesiącu, za który są należne.

Jest to z pewnością zmiana korzystna, natomiast wymaga zmiany praktyki do, której podatnicy zdążyli się już przyzwyczaić.

Ważne: nowelizacja nie dotyczy składek z tytułu umów zleceń.

3. Transakcje z rajami podatkowymi – zmiany w obszarze cen transferowych

Zmiany dotyczą przede wszystkim transakcji związanych z tzw. rajami podatkowymi. Uchylone zostały kontrowersyjne i bardzo krytykowane regulacje nakazujące sporządzanie dokumentacji dla tzw. transakcji rajowych pośrednich, a w praktyce wymagające od podatników konieczności badania rzeczywistego właściciela należności wynikającej z każdej transakcji, również tej zawieranej pomiędzy podmiotami niepowiązanymi. W celu zachowania wymaganej należytej staranności w tym obszarze konieczne było pozyskiwanie od kontrahentów stosownych oświadczeń, co znacząco zwiększało nakłady administracyjne podatników. Przepisy w tym zakresie zostały uchylone z mocą wsteczną, więc podatnicy mogą odetchnąć z ulgą.

Przy okazji tej nowelizacji zmianie uległy również progi kwotowe transakcji zobowiązujące do sporządzenia dokumentacji cen transferowych w przypadku współpracy z podmiotami z tzw. rajów podatkowych. Dla transakcji finansowych próg podniesiono do 2,5 mln zł, natomiast w przypadku pozostałych – 500 ty. zł.

W artykule omówione zostały wybrane zmiany wpływające na rozliczenie podatków w 2023 r. Jednocześnie zachęcamy do zapoznania się ze szczegółowymi informacjami dotyczącymi zmian podatkowych w PIT oraz CIT. Aby uzyskać bezpłatny dostęp do informatora: Polski Ład 2.0 – zmiany w PIT oraz Polski Ład 3.0 – zmiany w CIT, wystarczy dołączyć do grona subskrybentów biuletynu podatkowego Business Tax Professionals. Formularz rejestracyjny znajduje się na stronie internetowej.